Nhân lực công nghệ thông tin: Thừa người có bằng cấp, thiếu người làm được việc

PGS-TS Thoại Nam, Trưởng khoa Khoa học và kỹ thuật máy tính, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, nhìn nhận: “Thời gian qua, lĩnh vực CNTT phát triển quá mạnh mẽ, dẫn đến sự bùng phát về nhu cầu. Các trường đua nhau đào tạo nhưng không xác định được phân khúc thị trường sinh viên mình tốt nghiệp sẽ làm ở đâu, nghĩa là chưa đi sâu vào thị trường để hiểu được thị trường cần gì mà chỉ đào tạo dàn trải theo cái mình đang có. Doanh nghiệp hiện đang rất thiếu người làm được việc chứ không thiếu người có bằng cấp”.

Theo nhiều chuyên gia, một trong những điều cốt yếu của việc đào tạo chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế là do lĩnh vực này có tốc độ phát triển quá nhanh, quá mạnh mẽ, trong khi đa số các trường ĐH, CĐ không đủ nguồn lực để đuổi theo thực tế.

Tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân, đánh giá: “Yêu cầu về cập nhật cái mới của ngành CNTT luôn cao gấp đôi, gấp ba các ngành khác. Trong khi đó, các kiến thức trong nhiều trường ĐH hiện nay chưa được cập nhật thường xuyên, thiếu tính thời sự. Giáo trình, tài liệu cũ kỹ. Hiện nay, những công việc liên quan đến big data, trí tuệ nhân tạo… đang quá nóng, nhưng hiếm có trường nào đưa vào chương trình”. Theo tiến sĩ Hải, không phải trường nào cũng đủ nguồn lực để đầu tư cả triệu đô vào một phòng thực hành hay mô phỏng cho riêng một chuyên ngành của CNTT...

Theo ông Cao Trung Hiếu, Giám đốc điều hành Công ty Dân Trí Soft, 70% sinh viên tốt nghiệp ngành CNTT phải được doanh nghiệp đào tạo bổ sung là một thực trạng đáng buồn và đáng báo động.

Ông Hiếu nhận định: “Điều đó cho thấy chất lượng nguồn nhân lực lĩnh vực CNTT từ nhà trường có sai lệch lớn với nhu cầu từ doanh nghiệp, gây tổn hại, lãng phí cho cả doanh nghiệp lẫn người lao động. Đa số các trường vẫn chưa có tư duy về những gì mình tạo ra, tức là các kỹ sư, cử nhân chính là một sản phẩm để phục vụ thị trường, mà vẫn xem đào tạo là việc của nhà trường, còn đáp ứng nhu cầu việc làm xã hội là chuyện của xã hội, của các kỹ sư, cử nhân. Trường bán những cái mình có chứ chưa phải bán những cái xã hội cần”. Ông Hiếu cũng cho rằng vì áp lực về chỉ tiêu tuyển sinh mà không ít trường ĐH “tốp dưới” đã bằng nhiều cách để tuyển sinh cho đủ, dù biết rằng chất lượng đầu vào thấp như vậy sẽ rất khó đào tạo được đầu ra có chất lượng cao.